H2S NEDİR VE NERELERDE BULUNUR
Hidrojen sülfür (H2S) renksiz, yanıcı ve yüksek derecede toksik bir gazdır. Endüstriyel faaliyetlerle meydana gelen H2S salınımları istenmeyen kokulara ve aşınmaya neden olur. Düşük dozlarda bile merkezi sinir sistemi üzerinde etkiye sebep olur.
Hidrojen sülfür (H2S) petrol rafinerileri, petrokimya ve gıda işleme fabrikaları,deri fabrikaları ,kağıt fabrikaları ,biogaz tesisleri ,kojenerasyon ve trijenerasyon tesisleri, jeotermal enerji santralleri, ile aerobik ve anaerobik arıtım tesislerinden çevreye verilmektedir.
Atık su içinde bulunan sülfatın anaerobik şartlarda sülfat indirgeyici bakteriler tarafından hidrojen sülfüre dönüşümü aşağıda verilmiştir.
SO4-2 + Biyobozunur Organik → S-2 + CO2 + H2O
(Havasız Ortamda)
S-2 + 2H→ H2S
H2S KOROZYONU HAKKINDA MAKALELER
H2S bakır korozyonunu teşvik eden bir atmaosforik bileşiktir.
H2S + 2O2 ®H2SO4 (hidrojen sülfürün oksijenle reaksiyonu sonucu sülfürik asid oluşur)
2Cu + H2S + ½ O2 ®Cu2S + H2O (Cu2S =bakır oksit , H2S=hidrojen sülfür )
Cu + H2S + ½ O2 ®CuS + H2O
Figure 14. SEM microphotograph of copper after 6 months of exposure at indoors and EDX analysis.(EDX VE SEM TESTİNDE 6 AYLIK BAKIRDAKİ KÜKÜRT VARLIĞI)
2 )KOROZYON (Prof.Dr.Ayşegül AKDOĞAN EKER )
Korozyon, malzemelerin içinde bulundukları ortamın etkisiyle, kimyasal ve elektrokimyasal reaksiyonlar sonucunda fiziksel, kimyasal ve mekanik özelliklerinde değişimlerin meydana gelmesidir.
Günümüzde, korozyon, endüstriyel yatırımları ve üretimin maliyetini
etkileyen en önemli faktörlerdendir.
• Korozyon, malzemenin bulunduğu ortam tarafından kimyasal saldırıya
uğrayarak bozulmasıdır diye tanımlanabilir.
• Korozyon büyük zararlara yol açarak önemli israf kaynaklarından birini
oluşturur.
• Korozyon nedeniyle meydana gelen malzeme, enerji ve emek kaybının
yıllık değeri ülkelerin gayri safi milli gelirlerinin yaklaşık % 5’ i düzeyindedir.
Kimyasal Korozyon:
Metal malzemelerin direkt olarak ortamla reaksiyona girmesi sonucu oluşur. Atmosferik koşullarda en önemli korozif maddeler O2, H2S ve halojenler olduğundan genelde metal yüzeyinde korozyon ürünü olarak oksitler ve sülfürler oluşur. Kimyasal korozyon yüksek sıcaklıklarda meydana geldiğinden yüksek sıcaklık korozyonu olarakta adlandırılmaktadır. Bu korozyon türüne örnek olarak, kazanların alevle yada sıcak gazla temas ettiği bölgelerde meydana gelen korozyon verilebilir.
• Metal ve alaşımların çeşitli ortamlarda korozyon hızları birim yüzey alanı ve
birim zamana düşen ağırlık olarak doğrudan bulunabilir.
Korozyon hızlarını temel olarak metaller korozyon dayanımlarına göre
aşağıdaki gibi sınıflandırılabilir :
•
Doğrusal korozyon hızı
1. < 0.13 mm/yıl: Bu gruptaki metallerin korozyon dayanımları genelde
iyidir.
2. 0.15-1.3 mm/yıl : Yüksek korozyon hızlarına izin verilen durumlarda bu
gruba giren metallerin korozyon dayanımları yeterli olabilir.
ISI DEĞİŞTİRGEÇLERİ İÇİN DİZAYN ÖNERİLERİ(Prof.Dr.Ayşegül AKDOĞAN EKER )
3) T.C. ORMAN VE SU İŞLERİ BAKANLIĞI SU YÖNETİMİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ ATIKSU ARITMA TESİSLERİ TASARIM REHBERİ
-Atıksu arıtma tesislerinde H2S varlığı;
Bakır ve bakır alaşımları (pirinç ve kırmızı pirinç) hidrojen sülfür ve amonyağa karşı özellikle ıslak ortamlarda sınırlı dayanıma sahiptir (Örnek biyogaz). Bakır içeriğinin artmasıyla dayanım azalmaktadır
Çürütme işlemi veya şartlandırma metoduna bağlı olarak, çamur kurutma sırasında amonyak, hidrojen sülfür veya metan gibi tehlikeli gazlar meydana gelebilir.
